فيزياء

لماذا تختلف وتتنوع أشكال المجرات ؟

هذه المقالة هي الجزء 4 من 18 في سلسلة دليلك لفهم أهم الأجرام والظواهر الفلكية

<div id&equals;"wtr-content" &NewLine;&Tab; &Tab;data-bg&equals;"&num;FFFFFF" &NewLine;&Tab; &Tab;data-fg&equals;"&num;dd9933" &NewLine;&Tab; &Tab;data-width&equals;"6" &NewLine;&Tab; &Tab;data-mute&equals;"1" &NewLine;&Tab; &Tab;data-fgopacity&equals;"1&period;00" &NewLine;&Tab; &Tab;data-mutedopacity&equals;"1&period;00" &NewLine;&Tab; &Tab;data-placement&equals;"bottom" &NewLine;&Tab; &Tab;data-placement-offset&equals;"0" &NewLine;&Tab; &Tab;data-content-offset&equals;"0" &NewLine;&Tab; &Tab;data-placement-touch&equals;"bottom" &NewLine;&Tab;&Tab; data-placement-offset-touch&equals;"0" &NewLine;&Tab; &Tab;data-transparent&equals;"1" &NewLine;&Tab; &Tab;data-shadow&equals;"0" &NewLine;&Tab; &Tab;data-touch&equals;"1" &NewLine;&Tab; &Tab;data-non-touch&equals;"0" &NewLine;&Tab; &Tab;data-comments&equals;"0" &NewLine;&Tab; &Tab;data-commentsbg&equals;"&num;ffcece" &NewLine;&Tab; &Tab;data-location&equals;"page" &NewLine;&Tab; &Tab;data-mutedfg&equals;"&num;dd9933" &NewLine;&Tab; &Tab;data-endfg&equals;"transparent" &NewLine;&Tab; &Tab;data-rtl&equals;"1" &NewLine;&Tab; &Tab;>&NewLine;<p>يعج كوننا بمليارات المجرات المختلفة، والتي غالبًا ما تزين سماءنا في شكل أضواء خافتة نحسبها نجومًا&period; بعض المجرات شبيه بمجرة درب التبانة، قرص أزرق منتفخ وأذرع لولبية على الأطراف&period; وبعضها الآخر يميل إلى البساطة ويتخذ شكل كرات حمراء&period; أما أكثرها تفردًا وجمالًا فتكون ما بين بين، عشوائيةً غير متناظرة&period; ولكن لما كل هذا التنوع؟ وما السر وراء أشكال المجرات المختلفة؟<&sol;p>&NewLine;&NewLine;&NewLine;&NewLine;<h2 class&equals;"wp-block-heading" id&equals;"تصنيف-المجرات">تصنيف المجرات<&sol;h2>&NewLine;&NewLine;&NewLine;&NewLine;<p>يخبرنا شكل المجرة عن قصة حياتها وتطورها&period; وتصنف المجرات ضمن أربع مجموعات رئيسة حسب شكلها؛ هي&colon; «Ø§Ù„مجرات الحلزونية أو اللولبية-Spiral galaxies»ØŒ و«Ø§Ù„مجرات البيضوية-Elliptical galaxies»ØŒ و«Ø§Ù„مجرات غير المنتظمة-Irregular galaxies»ØŒ و«Ø§Ù„مجرات العدسية أو المحدبة-Lenticular galaxies»&period; &lbrack;1&rsqb;<&sol;p>&NewLine;&NewLine;&NewLine;&NewLine;<p>وقد توصل العلماء إلى أشكال المجرات ثلاثية الأبعاد اعتمادًا على آلاف الصور ثنائية الأبعاد الملتقطة لها&period; وبالاستعانة ببعض الخواص الأخرى كلون المجرة وطبيعة حركتها&period; على سبيل المثال، يشير لون المجرة الأزرق لاحتوائها على عدد أكبر من <a href&equals;"https&colon;&sol;&sol;elakademiapost&period;com&sol;&percnt;D8&percnt;B3&percnt;D9&percnt;84&percnt;D8&percnt;B3&percnt;D9&percnt;84&percnt;D8&percnt;A9-&percnt;D8&percnt;A7&percnt;D9&percnt;84&percnt;D8&percnt;AA&percnt;D8&percnt;A7&percnt;D8&percnt;B1&percnt;D9&percnt;8A&percnt;D8&percnt;AE-&percnt;D8&percnt;A7&percnt;D9&percnt;84&percnt;D9&percnt;83&percnt;D8&percnt;A8&percnt;D9&percnt;8A&percnt;D8&percnt;B1-&percnt;D8&percnt;AC&percnt;D9&percnt;A5-&percnt;D9&percnt;83&percnt;D9&percnt;8A&percnt;D9&percnt;81-&percnt;D8&percnt;AA&percnt;D9&percnt;85&percnt;D9&percnt;88&percnt;D8&percnt;AA-&percnt;D8&percnt;A7&percnt;D9&percnt;84&percnt;D9&percnt;86&percnt;D8&percnt;AC&percnt;D9&percnt;88&sol;" target&equals;"&lowbar;blank" rel&equals;"noreferrer noopener">النجوم<&sol;a> الحديثة التي تكون أكثر حرارة&period; في حين يشير اللون الأحمر لاحتواء المجرة على عدد كبير من «Ø§Ù„أقزام الحمراء-Red dwarfs» &lpar;مرحلة متأخرة من حياة النجوم&rpar; وبالتالي عمر تقديري أكبر&period; &nbsp&semi;&lbrack;2&rsqb;<&sol;p>&NewLine;&NewLine;&NewLine;&NewLine;<h2 class&equals;"wp-block-heading" id&equals;"المجرات-اللولبية">المجرات اللولبية<&sol;h2>&NewLine;&NewLine;&NewLine;&NewLine;<h3 class&equals;"wp-block-heading" id&equals;"بنيتها-وخواصها">بنيتها وخواصها<&sol;h3>&NewLine;&NewLine;&NewLine;&NewLine;<p>تشبه المجرات اللولبية البيضة المقلية&colon; «Ø§Ù†ØªÙØ§Ø®-Bulge» في الوسط و«Ø£Ø°Ø±Ø¹ لولبية-Spiral arms» نحو الخارج&period; يتكون الانتفاخ من أعداد كبيرة من النجوم القديمة، مما يعطي الانتفاخ لونه الأقرب إلى الأصفر&period; أما الأذرع اللولبية فتتكون من عدد أقل من النجوم يقل تدريجيًا بالاتجاه نحو الخارج&period; ويشكل الغاز والغبار القسم الأكبر من منها، ويغلب عليها اللون الأزرق؛ لأن نجومها حديثة التشكل&period; ومن أمثلة المجرات اللولبية مجرة درب التبانة ومجرة المرأة المتسلسلة المعروفة ب «Ø£Ù†Ø¯Ø±ÙˆÙ…يدا-Andromeda»&period; <&sol;p>&NewLine;&NewLine;&NewLine;&NewLine;<figure class&equals;"wp-block-image size-large"><img src&equals;"https&colon;&sol;&sol;www&period;nasa&period;gov&sol;sites&sol;default&sol;files&sol;styles&sol;full&lowbar;width&lowbar;feature&sol;public&sol;thumbnails&sol;image&sol;potw1706a&period;jpg" alt&equals;""&sol;><figcaption>مجرة اندروميدا<br> حقوق الصورة&colon; <a href&equals;"https&colon;&sol;&sol;www&period;nasa&period;gov&sol;sites&sol;default&sol;files&sol;styles&sol;full&lowbar;width&lowbar;feature&sol;public&sol;thumbnails&sol;image&sol;potw1706a&period;jpg" target&equals;"&lowbar;blank" rel&equals;"noreferrer noopener">ESA&sol;Hubble &amp&semi; NASA<&sol;a><&sol;figcaption><&sol;figure>&NewLine;&NewLine;&NewLine;&NewLine;<p>كما تصنف المجرات اللولبية في ثلاث مجموعات فرعية هي&colon; Sa و Sb و Sc، وتندرج مجرة درب التبانة في مجموعة Sb&period; تتميز مجرات المجموعة Sa بأذرع لولبية غير متمايزة بالكاد تُرى، بالإضافة إلى انتفاخات مركزية كبيرة&period; أما مجرات المجموعتين Sb وSc فلها أذرع لولبية سهلة التمييز وانتفاخات أصغر حجمًا&period; &lbrack;3&rsqb;<&sol;p>&NewLine;&NewLine;&NewLine;<div class&equals;"wp-block-image">&NewLine;<figure class&equals;"aligncenter size-large"><img src&equals;"https&colon;&sol;&sol;space-facts&period;com&sol;wp-content&sol;uploads&sol;spiral-galaxies&period;jpg" alt&equals;""&sol;><figcaption>تصنيف المجرات اللولبية <br>حقوق الصورة&colon; <a href&equals;"https&colon;&sol;&sol;space-facts&period;com&sol;wp-content&sol;uploads&sol;spiral-galaxies&period;jpg" target&equals;"&lowbar;blank" rel&equals;"noreferrer noopener">Space Facts<&sol;a><&sol;figcaption><&sol;figure><&sol;div>&NewLine;&NewLine;&NewLine;<h3 class&equals;"wp-block-heading" id&equals;"تشكلها">تشكلها<&sol;h3>&NewLine;&NewLine;&NewLine;&NewLine;<p>أما شكلها اللولبي فيعود لكيفية تشكلها&period; فبحسب النظرية؛ تتشكل المجرات اللولبية من سحب عملاقة من الهيدروجين&period; تتقارب فيها جزيئات الغاز من بعضها بفعل <a href&equals;"https&colon;&sol;&sol;elakademiapost&period;com&sol;&percnt;D8&percnt;AA&percnt;D8&percnt;A7&percnt;D8&percnt;B1&percnt;D9&percnt;8A&percnt;D8&percnt;AE-&percnt;D8&percnt;A7&percnt;D9&percnt;84&percnt;D8&percnt;AC&percnt;D8&percnt;A7&percnt;D8&percnt;B0&percnt;D8&percnt;A8&percnt;D9&percnt;8A&percnt;D8&percnt;A9&sol;" target&equals;"&lowbar;blank" rel&equals;"noreferrer noopener">الجاذبية<&sol;a>&period; فتزداد كثافة الغاز وقوة جاذبيته ويبدأ بالدوران&period; تزداد سرعة الدوران تباعًا لازدياد الكثافة إلى أن تنهار السحابة على نفسها مشكلةً قرصًا دوارًا من الغاز&period; تنشأ النجوم في مناطق تجمع الغاز لتدور حول مركز المجرة، مثلها مثل جزيئات الغاز والغبار الأخرى&period; فنرى أن طبيعتها الدوارة تعطيها شكلها اللولبي المميز&period; وقد سماها الفلكي الشهير «Ø¥Ø¯ÙˆÙŠÙ† هابل-Edwin Hubble» المجرات المتأخرة؛ لأنه اعتقد أنها تشكلت في مرحلة متأخرة من تطور الكون&period; &lbrack;4&rsqb;<&sol;p>&NewLine;&NewLine;&NewLine;&NewLine;<h2 class&equals;"wp-block-heading" id&equals;"المجرات-البيضوية">المجرات البيضوية<&sol;h2>&NewLine;&NewLine;&NewLine;&NewLine;<h3 class&equals;"wp-block-heading" id&equals;"بنيتها-وخواصها">بنيتها وخواصها<&sol;h3>&NewLine;&NewLine;&NewLine;&NewLine;<p>تبدو هذه المجرات بيضوية الشكل دون أي قرص أو انتفاخ أو أذرع مميزة مع كميات أقل من الغاز والغبار&period; أما لونها فيميل للأحمر؛ فهي تجمعات من النجوم القديمة&period; تدور النجوم فيها بطريقة عشوائية أكثر من نظيرتها اللولبية، كما أنها أكبر حجمًا منها&period;<&sol;p>&NewLine;&NewLine;&NewLine;<div class&equals;"wp-block-image">&NewLine;<figure class&equals;"aligncenter size-large"><img src&equals;"https&colon;&sol;&sol;apod&period;nasa&period;gov&sol;apod&sol;image&sol;0406&sol;m87&lowbar;cfht&period;jpg" alt&equals;""&sol;><figcaption>مجرة M87 البيضوية <br>حقوق الصورة&colon; <a href&equals;"http&colon;&sol;&sol;www&period;cfht&period;hawaii&period;edu&sol;HawaiianStarlight&sol;">Canada-France-Hawaii Telescope<&sol;a>&comma;&nbsp&semi;<a href&equals;"mailto&colon;jcc&percnt;20at&percnt;20cfht&period;hawaii&period;edu">J&period;-C&period; Cuillandre<&sol;a>&nbsp&semi;&lpar;<a href&equals;"http&colon;&sol;&sol;www&period;cfht&period;hawaii&period;edu&sol;">CFHT<&sol;a>&rpar;&comma;&nbsp&semi;<a href&equals;"http&colon;&sol;&sol;www&period;cfht&period;hawaii&period;edu&sol;HawaiianStarlight&sol;">Coelum<&sol;a><&sol;figcaption><&sol;figure><&sol;div>&NewLine;&NewLine;&NewLine;<p>تصنف المجرات البيضوية في ثمان مجموعات فرعية أولها E0 وأخرها E7&period; تكون مجرات المجموعة E7 أكثر استطالةً من غيرها، في حين تبدو المجرات E0 أقرب إلى الشكل الكروي&period; &lbrack;5&rsqb;<&sol;p>&NewLine;&NewLine;&NewLine;&NewLine;<figure class&equals;"wp-block-image size-large"><img src&equals;"https&colon;&sol;&sol;space-facts&period;com&sol;wp-content&sol;uploads&sol;elliptical-galaxies&period;jpg" alt&equals;""&sol;><figcaption>تصنيف المجرات البيضوية<br>حقوق الصورة&colon; <a href&equals;"https&colon;&sol;&sol;space-facts&period;com&sol;wp-content&sol;uploads&sol;elliptical-galaxies&period;jpg" target&equals;"&lowbar;blank" rel&equals;"noreferrer noopener">Space Facts<&sol;a><&sol;figcaption><&sol;figure>&NewLine;&NewLine;&NewLine;&NewLine;<h3 class&equals;"wp-block-heading" id&equals;"تشكلها">تشكل المجرات البيضاوية<&sol;h3>&NewLine;&NewLine;&NewLine;&NewLine;<p>في معظم الحالات؛ تتشكل المجرات البيضوية من اندماج مجرتين آخرتين&period; حيث تندمج مجرتان لهما الكتلة ذاتها تقريبًا، فتشد كل منها الأخرى بنفس القوة مشتتةً مدارات النجوم ومعطيةً المجرة شكلها البيضوي&period; كما يعتقد العلماء أن مجرة أندروميدا ستندمج مع مجرتنا بعد حوالي أربعة مليارات سنة، مشكلين مجرةً بيضوية عملاقة&period; &lbrack;6&rsqb;<&sol;p>&NewLine;&NewLine;&NewLine;&NewLine;<p>وليس كل اندماج مجري يؤدي إلى تشكل مجرة بيضوية&period; فمجرتنا اللولبية درب التبانة قديمة وكبيرة الحجم، ولكنها لا تزال محافظة على شكل قرصها، لأنها تندمج مرارًا وتكرارًا مع مجرات أصغر منها، وتسحب الغبار والغاز المتناثرين في الكون&period; &lbrack;7&rsqb;<&sol;p>&NewLine;&NewLine;&NewLine;&NewLine;<h2 class&equals;"wp-block-heading" id&equals;"المجرات-غير-المنتظمة">المجرات غير المنتظمة<&sol;h2>&NewLine;&NewLine;&NewLine;&NewLine;<h3 class&equals;"wp-block-heading" id&equals;"بنيتها-وخواصها">بنيتها وخواصها<&sol;h3>&NewLine;&NewLine;&NewLine;&NewLine;<p>من أمثلتها سحابتي ماجلان الكبيرة والصغيرة&period; وكما يخبرنا اسمها؛ هي تجمعات من النجوم والغاز والغبار ذات شكل غير محدد أو منتظم&period; أما لونها فغالبًا ما يميل إلى الأزرق؛ لأنها تنتج عن اندماج مجرتين لولبيتين نجومهما حديثة&period;<&sol;p>&NewLine;&NewLine;&NewLine;<div class&equals;"wp-block-image">&NewLine;<figure class&equals;"aligncenter size-large"><img src&equals;"https&colon;&sol;&sol;apod&period;nasa&period;gov&sol;apod&sol;image&sol;1508&sol;lmc&lowbar;fairbairn1024x0&lowbar;q100&lowbar;watermark&period;jpg" alt&equals;""&sol;><figcaption>سحابة ماجلان الكبيرة <br>حقوق الصورة&colon; <a href&equals;"http&colon;&sol;&sol;www&period;astrobin&period;com&sol;users&sol;kiko&period;fairbairn&sol;">Carlos Fairbairn<&sol;a><&sol;figcaption><&sol;figure><&sol;div>&NewLine;&NewLine;&NewLine;<h3 class&equals;"wp-block-heading" id&equals;"تشكلها">تشكلها<&sol;h3>&NewLine;&NewLine;&NewLine;&NewLine;<p>باختصار؛ المجرات غير المنتظمة هي عملية اندماج غير مكتملة&period; حيث أن عمليات اندماج المجرات ليست فوريةً على الإطلاق، بل تستغرق مئات ملايين السنين على الأقل&period; لذلك تحصل عدة عمليات اندماج حاليًا في الكون دون أن نلاحظها، فلشدة بطئها نحسبها مجرة ثابتة لا مجرتين تندمجان&period; &lbrack;8&rsqb;<&sol;p>&NewLine;&NewLine;&NewLine;&NewLine;<h2 class&equals;"wp-block-heading" id&equals;"المجرات-المحدبة">المجرات المحدبة<&sol;h2>&NewLine;&NewLine;&NewLine;&NewLine;<h3 class&equals;"wp-block-heading" id&equals;"بنيتها-وخواصها">بنيتها وخواصها<&sol;h3>&NewLine;&NewLine;&NewLine;&NewLine;<p>تبدو المجرات المحدبة مزيجًا بين المجرات اللولبية والبيضوية، حيث تتكون من قرص دوّار بيضوي الشكل يشبه العدسة المحدبة، ولكن دون أذرع لولبية&period; كما أنها مجموعة أقل شيوعًا من غيرها&period; أما لونها فيميل للأحمر كالمجرات البيضوية؛ لأنها تجمعات من النجوم القديمة يتخللها كميات قليلة من الغاز والغبار&period;<&sol;p>&NewLine;&NewLine;&NewLine;&NewLine;<figure class&equals;"wp-block-image size-large"><img src&equals;"https&colon;&sol;&sol;apod&period;nasa&period;gov&sol;apod&sol;image&sol;2011&sol;ngc5866&lowbar;hst&lowbar;960&period;jpg" alt&equals;""&sol;><figcaption>مجرة&semi; NGC 5866 المحدبة<br>حقوق الصورة&colon; <a href&equals;"https&colon;&sol;&sol;www&period;nasa&period;gov&sol;">NASA<&sol;a>&comma;&nbsp&semi;<a href&equals;"https&colon;&sol;&sol;www&period;spacetelescope&period;org&sol;">ESA<&sol;a>&comma; and The&nbsp&semi;<a href&equals;"https&colon;&sol;&sol;hubblesite&period;org&sol;resource-gallery&sol;learning-resources&sol;hubble-heritage">Hubble Heritage Team<&sol;a>&nbsp&semi;&lpar;<a href&equals;"https&colon;&sol;&sol;www&period;stsci&period;edu&sol;">STScI<&sol;a>&sol;<a href&equals;"https&colon;&sol;&sol;www&period;aura-astronomy&period;org&sol;">AURA<&sol;a>&rpar; <&sol;figcaption><&sol;figure>&NewLine;&NewLine;&NewLine;&NewLine;<h3 class&equals;"wp-block-heading" id&equals;"تشكلها">تشكلها<&sol;h3>&NewLine;&NewLine;&NewLine;&NewLine;<p>يعتقد العلماء أنها تتشكل عند نفاذ وقود مجرة لولبية، وتصبح غير قادرة على تكوين المزيد من النجوم، فتبدأ النجوم القديمة بالتفاعل مع بعضها البعض&period; وتطبق كل من النجوم قوة شد جاذبية على قرائنها، فتختفي الأذرع اللولبية ويبقى القرص الدوار الذي يصبح أكثر استطالة&period; &lbrack;9&rsqb;<&sol;p>&NewLine;&NewLine;&NewLine;&NewLine;<p>وحتى الآن؛ لا يزال هناك الكثير لنتعلمه عن أشكال المجرات وخواصها&period; كما لا يزال تَشكّل المجرات وتطورها من أكبر الأسئلة المفتوحة في علم الفلك والفيزياء الفلكية&period;<&sol;p>&NewLine;&NewLine;&NewLine;&NewLine;<h2 class&equals;"wp-block-heading" id&equals;"المصادر">المصادر&colon;<&sol;h2>&NewLine;&NewLine;&NewLine;&NewLine;<p>&lbrack;<a href&equals;"https&colon;&sol;&sol;hubblesite&period;org&sol;science&sol;galaxies&num;&colon;~&colon;text&equals;Astronomers&percnt;20classify&percnt;20galaxies&percnt;20into&percnt;20three&comma;more&percnt;20than&percnt;20a&percnt;20trillion&percnt;20stars&period;" target&equals;"&lowbar;blank" rel&equals;"noreferrer noopener">1&rsqb; Hubble Space Telescope<&sol;a><&sol;p>&NewLine;&NewLine;&NewLine;&NewLine;<p><a href&equals;"https&colon;&sol;&sol;academic&period;oup&period;com&sol;mnras&sol;article&sol;465&sol;1&sol;1144&sol;2417061" target&equals;"&lowbar;blank" rel&equals;"noreferrer noopener">&lbrack;2&rsqb; Oxford Academic<&sol;a><&sol;p>&NewLine;&NewLine;&NewLine;&NewLine;<p><a href&equals;"https&colon;&sol;&sol;www&period;space&period;com&sol;22382-spiral-galaxy&period;html&num;&colon;~&colon;text&equals;Most&percnt;20spiral&percnt;20galaxies&percnt;20contain&percnt;20a&comma;as&percnt;20does&percnt;20the&percnt;20Milky&percnt;20Way&period;" target&equals;"&lowbar;blank" rel&equals;"noreferrer noopener">&lbrack;3&rsqb; Space<&sol;a><&sol;p>&NewLine;&NewLine;&NewLine;&NewLine;<p><a href&equals;"https&colon;&sol;&sol;www&period;scientificamerican&period;com&sol;article&sol;what-process-creates-and&sol;" target&equals;"&lowbar;blank" rel&equals;"noreferrer noopener">&lbrack;4&rsqb; Scientific American<&sol;a><&sol;p>&NewLine;&NewLine;&NewLine;&NewLine;<p>&lbrack;<a href&equals;"https&colon;&sol;&sol;www&period;space&period;com&sol;22395-elliptical-galaxies&period;html" target&equals;"&lowbar;blank" rel&equals;"noreferrer noopener">5&rsqb; Space-2<&sol;a><&sol;p>&NewLine;&NewLine;&NewLine;&NewLine;<p><a href&equals;"https&colon;&sol;&sol;academic&period;oup&period;com&sol;mnras&sol;article&sol;335&sol;2&sol;335&sol;1045399" target&equals;"&lowbar;blank" rel&equals;"noreferrer noopener">&lbrack;6&rsqb; Oxford Academic-2<&sol;a><&sol;p>&NewLine;&NewLine;&NewLine;&NewLine;<p><a href&equals;"http&colon;&sol;&sol;www&period;astro&period;caltech&period;edu&sol;~george&sol;ay20&sol;Chiappini-MilkyWay&period;pdf" target&equals;"&lowbar;blank" rel&equals;"noreferrer noopener">&lbrack;7&rsqb; California Institute of Technology<&sol;a><&sol;p>&NewLine;&NewLine;&NewLine;&NewLine;<p><a href&equals;"https&colon;&sol;&sol;imagine&period;gsfc&period;nasa&period;gov&sol;science&sol;objects&sol;galaxies1&period;html" target&equals;"&lowbar;blank" rel&equals;"noreferrer noopener">&lbrack;8&rsqb; NASA<&sol;a><&sol;p>&NewLine;&NewLine;&NewLine;&NewLine;<p>&lbrack;<a href&equals;"https&colon;&sol;&sol;www&period;aanda&period;org&sol;articles&sol;aa&sol;abs&sol;2009&sol;38&sol;aa12220-09&sol;aa12220-09&period;html" target&equals;"&lowbar;blank" rel&equals;"noreferrer noopener">9&rsqb; Astronomy &amp&semi; Astrophysics<&sol;a><&sol;p>&NewLine;<div class&equals;"uwp&lowbar;widgets uwp&lowbar;widget&lowbar;author&lowbar;box bsui sdel-9a8e25eb" ><div class&equals;"d-block text-center text-md-start d-md-flex p-3 bg-light ">&NewLine;&Tab;&Tab;&Tab;&Tab;<a href&equals;"https&colon;&sol;&sol;elakademiapost&period;com&sol;profile&sol;mira-naffouj&sol;"><img src&equals;"https&colon;&sol;&sol;elakademiapost&period;com&sol;wp-content&sol;uploads&sol;2022&sol;01&sol;20211225&lowbar;152901&lowbar;uwp&lowbar;avatar&lowbar;thumb&period;jpg" class&equals;"rounded-circle shadow border border-white border-width-4 me-3" width&equals;"60" height&equals;"60" alt&equals;"Mira Naffouj"><&sol;a>&NewLine;&Tab;&Tab;&Tab;&Tab;<div class&equals;"media-body">&NewLine;&Tab;&Tab;&Tab;&Tab;&Tab;<h5 class&equals;"mt-0">Author&colon; <a href&equals;"https&colon;&sol;&sol;elakademiapost&period;com&sol;profile&sol;mira-naffouj&sol;">Mira Naffouj<&sol;a><&sol;h5>&NewLine;&Tab;&Tab;&Tab;&Tab;&Tab;&NewLine;&Tab;&Tab;&Tab;&Tab;&Tab;<p>طالبة ثانوية مهتمة بعلم الفلك والفيزياء الفلكية<&sol;p>&NewLine;&Tab;&Tab;&Tab;&Tab;<&sol;div>&NewLine;&Tab;&Tab;&Tab;<&sol;div><&sol;div><&sol;div><div style&equals;'text-align&colon;center' class&equals;'yasr-auto-insert-visitor'><&excl;--Yasr Visitor Votes Shortcode--><div id&equals;'yasr&lowbar;visitor&lowbar;votes&lowbar;40ed515823886' class&equals;'yasr-visitor-votes'><div class&equals;"yasr-custom-text-vv-before yasr-custom-text-vv-before-40908">اضغط هنا لتقييم التقرير<&sol;div><div id&equals;'yasr-vv-second-row-container-40ed515823886' &NewLine; class&equals;'yasr-vv-second-row-container'><div id&equals;'yasr-visitor-votes-rater-40ed515823886' &NewLine; class&equals;'yasr-rater-stars-vv' &NewLine; data-rater-postid&equals;'40908' &NewLine; data-rating&equals;'0' &NewLine; data-rater-starsize&equals;'32' &NewLine; data-rater-readonly&equals;'false' &NewLine; data-rater-nonce&equals;'79bfbbed13' &NewLine; data-issingular&equals;'true' &NewLine; ><&sol;div><div class&equals;"yasr-vv-stats-text-container" id&equals;"yasr-vv-stats-text-container-40ed515823886"><svg xmlns&equals;"https&colon;&sol;&sol;www&period;w3&period;org&sol;2000&sol;svg" width&equals;"20" height&equals;"20" &NewLine; class&equals;"yasr-dashicons-visitor-stats" &NewLine; data-postid&equals;"40908" &NewLine; id&equals;"yasr-stats-dashicon-40ed515823886"> &NewLine; <path d&equals;"M18 18v-16h-4v16h4zM12 18v-11h-4v11h4zM6 18v-8h-4v8h4z"><&sol;path> &NewLine; <&sol;svg><span id&equals;"yasr-vv-text-container-40ed515823886" class&equals;"yasr-vv-text-container">&lbrack;Average&colon; <span id&equals;"yasr-vv-average-container-40ed515823886">0<&sol;span>&rsqb;<&sol;span><&sol;div><div id&equals;'yasr-vv-loader-40ed515823886' class&equals;'yasr-vv-container-loader'><&sol;div><&sol;div><div id&equals;'yasr-vv-bottom-container-40ed515823886' class&equals;'yasr-vv-bottom-container'><&sol;div><&sol;div><&excl;--End Yasr Visitor Votes Shortcode--><&sol;div>

Related Post
Mira Naffouj

طالبة ثانوية مهتمة بعلم الفلك والفيزياء الفلكية

Share
Published by
Mira Naffouj

Recent Posts

هل قلبك مجرد مضخة؟ اكتشافات مذهلة تغير مفهومنا عن “العقل الثاني”الذي “يفكر” ويقرر!

لطالما اعتبرنا القلب مجرد مضخة حيوية لا تتوقف، تضخ الدم إلى جميع أنحاء الجسم لتبقيه…

يومين ago

تعليم التكنولوجيا الحيوية في مصر:تحليل للوضع الراهن ومقترحات استراتيجية لتعزيز القدرة التنافسية المستقبلية

في عالم يتسارع فيه التقدم العلمي والتكنولوجي، تبرز التكنولوجيا الحيوية (Biotechnology) كقوة دافعة للابتكار والتنمية…

3 أيام ago

عملية “تنظيف الدم” من البلاستيك الدقيق: هل هي حقيقة علمية أم مجرد وهم؟

في عالم يزداد فيه الوعي بالتحديات البيئية والصحية، يبرز مصطلح "البلاستيك الدقيق" (Microplastics) كشبح يهدد…

4 أيام ago

الذكاء الاصطناعي يُحوّل سموم الحيوانات إلى أسلحة فتاكة ضد البكتيريا المقاومة للمضادات الحيوية!

في عصر تتطور فيه التكنولوجيا بوتيرة متسارعة، تواجه البشرية أحد أخطر التحديات الصحية في تاريخها…

5 أيام ago

ثورة صينية في علاج السرطان: تقنية النانو والموجات فوق الصوتية تدمر الأورام بدقة متناهية

لطالما كان السرطان أحد التحديات الصحية الكبرى التي تواجه البشرية، ومع التقدم العلمي المستمر، تتسابق…

6 أيام ago

اختراق علمي جديد بمشاركة مصرية: فريق دولي يكشف الدور الخفي للأوليفين في ديناميكية وشاح الأرض

منذ فجر التاريخ، والإنسان ينظر إلى الأرض بعينين تائهتين بين روعة سطحها وغموض أعماقها. لطالما…

6 أيام ago