تاريخ

القوانين القديمة وفجر الضمير البشري

<div id&equals;"wtr-content" &NewLine;&Tab; &Tab;data-bg&equals;"&num;FFFFFF" &NewLine;&Tab; &Tab;data-fg&equals;"&num;dd9933" &NewLine;&Tab; &Tab;data-width&equals;"6" &NewLine;&Tab; &Tab;data-mute&equals;"1" &NewLine;&Tab; &Tab;data-fgopacity&equals;"1&period;00" &NewLine;&Tab; &Tab;data-mutedopacity&equals;"1&period;00" &NewLine;&Tab; &Tab;data-placement&equals;"bottom" &NewLine;&Tab; &Tab;data-placement-offset&equals;"0" &NewLine;&Tab; &Tab;data-content-offset&equals;"0" &NewLine;&Tab; &Tab;data-placement-touch&equals;"bottom" &NewLine;&Tab;&Tab; data-placement-offset-touch&equals;"0" &NewLine;&Tab; &Tab;data-transparent&equals;"1" &NewLine;&Tab; &Tab;data-shadow&equals;"0" &NewLine;&Tab; &Tab;data-touch&equals;"1" &NewLine;&Tab; &Tab;data-non-touch&equals;"0" &NewLine;&Tab; &Tab;data-comments&equals;"0" &NewLine;&Tab; &Tab;data-commentsbg&equals;"&num;ffcece" &NewLine;&Tab; &Tab;data-location&equals;"page" &NewLine;&Tab; &Tab;data-mutedfg&equals;"&num;dd9933" &NewLine;&Tab; &Tab;data-endfg&equals;"transparent" &NewLine;&Tab; &Tab;data-rtl&equals;"1" &NewLine;&Tab; &Tab;>&NewLine;<h2 class&equals;"wp-block-heading">أين وجد أقدم تدوين للقانون؟<&sol;h2>&NewLine;&NewLine;&NewLine;&NewLine;<p>على الرغم من اكتشاف الآلاف من الألواح المسمارية في مواقع عديدة من الشرق القديم، لم يعثر حتى الآن على «Ù…دونة قانونية-law code»&period;<span style&equals;"color&colon; &num;1f497d&semi;font-size&colon; 24pt"><br><&sol;span>على غرار <a href&equals;"https&colon;&sol;&sol;elakademiapost&period;com&sol;wp-admin&sol;post&period;php&quest;post&equals;52258&amp&semi;action&equals;edit" target&equals;"&lowbar;blank" rel&equals;"noreferrer noopener">المدونات القانونية<&sol;a> المكتشفة في بلاد ما بين النهرين &lpar;مدونات أور نمو وليبت عشتار وحمورابي&rpar;&period; وينطبق ذلك على الأرشيفات السورية القديمة، كأرشيفات &lpar;ممالك ماري وأوغاريت وألالاخ&rpar; أو غيرها من الأرشيفات التي تحتوي على مجموعات خاصة أو قليلة من القوانين&period; &lbrack;1&rsqb;<&sol;p>&NewLine;&NewLine;&NewLine;&NewLine;<p>وقد تم اكتشاف أقدم مدونة في العالم في الأرشيف الملكي الإيبلائي والتي تعود إلى حوالي عام 2400 ق&period;م&period; احتوت المدونة على حالات وتطبيقات من «Ù‚انون الدعوى أو السوابق القضائية -Case Law » بالإضافة لوجود قواعد قانونية تسجل القانون العام في المملكة&period; &lbrack;2&rsqb;<&sol;p>&NewLine;&NewLine;&NewLine;&NewLine;<p>وذكرت البعثة الأثرية الإيطالية وعلى رأسها «Ø¨Ø§ÙˆÙ„Ùˆ ماتييه-Paolo Matthiae» أن أهم ما وجد في أرشيف إيبلا هي النصوص التاريخية والنصوص القانونية&period; حيث يوجد في الأرشيف بعض المعاهدات الدولية وعقود البيع والشراء&period; &lbrack;3&rsqb;<&sol;p>&NewLine;&NewLine;&NewLine;&NewLine;<h2 class&equals;"wp-block-heading">الوثائق القانونية في ممالك سورية القديمة<&sol;h2>&NewLine;&NewLine;&NewLine;&NewLine;<p>تعددت الآثار المادية القانونية المكتشفة في سورية القديمة، لأنها كانت موضع أقدم تدوين للقانون في التاريخ المكتوب&period; ومن الجدير بالذكر أنه قد تم نشر أقدم لوح مسماري قانوني سوري في عام1897 م &lbrack;4&rsqb;&period; كما تدل الوثائق على أن أقدم دليل على وجود مدارس للقانون قد عثر عليه في إيبلا من الألف الثالث ق&period;م&period; حيث سمح للنساء أيضاً بالدخول إلى هذه المدارس، وكانت العدالة محط اهتمام الحاكم والمحكومين على حد سواء&period; وقد ورد في أحد رسائل مملكة ماري الموجهة لملكها أن &&num;8220&semi;الحكم السعيد يشتمل على أيام العدل والمساواة&&num;8221&semi;&period; وكان ابتعاد الملك عن العدل كافياً لخلعه في مملكة أوغاريت&period; &lbrack;5&rsqb;<&sol;p>&NewLine;&NewLine;&NewLine;&NewLine;<h2 class&equals;"wp-block-heading">الآثار المادية القانونية<&sol;h2>&NewLine;&NewLine;&NewLine;&NewLine;<h3 class&equals;"wp-block-heading">الأختام المنقوشة<&sol;h3>&NewLine;&NewLine;&NewLine;&NewLine;<p>يعد استخدام الأختام في الشرق القديم عميق الجذور&period; فقد استخدم الناس الأختام المسطحة في البداية، ثم انتقلوا إلى استخدام الأختام الأسطوانية في النصف الثاني من الألف الرابع قبل الميلاد&period; وقد أدى الختم الغايات التي صنع من أجلها على مر الزمن وهي&colon;<&sol;p>&NewLine;&NewLine;&NewLine;&NewLine;<ul class&equals;"wp-block-list"><li>تمييز الملكية الشخصية والتعريف بالفرد أو المؤسسة<&sol;li><li>ختم الوثائق أو البضائع لضمان عدم العبث بها<&sol;li><li>ختم الاتفاقات بين الأفراد والمعاهدات بين الدول للتأكيد على شرعيتها، فكان استخدام الختم في هذا المجال بمثابة التوقيع&period; &lbrack;6&rsqb;<&sol;li><&sol;ul>&NewLine;&NewLine;&NewLine;&NewLine;<h3 class&equals;"wp-block-heading">الكرات الطينية المختومة<&sol;h3>&NewLine;&NewLine;&NewLine;&NewLine;<p>أما الكرات الطينية فهي قطع صغيرة من الطين استخدمت كأختام للسلال والأواني والأوعية والجرار الفخارية&period; حيث يضغط مالك الآنية أو الوعاء بختمه على الطين الطري وبذلك يحمي ملكيته المودعة في المخزن من السرقة&period;<&sol;p>&NewLine;&NewLine;&NewLine;&NewLine;<p>ويمكن اعتبار الكرات الطينية المختومة من أقدم الآثار المادية القانونية المكتشفة&period; فقد عثر على مئات من الكرات الطينية المختومة يعود تاريخها إلى أواخر الألف السابع قبل الميلاد &lpar;حوالي 6100ق&period;م&rpar;&period; وتدل هذه الكرات على نظام متطور وقديم للإدارة&period; &lbrack;7&rsqb;<&sol;p>&NewLine;&NewLine;&NewLine;&NewLine;<h2 class&equals;"wp-block-heading">نبذة عن أقدم قوانين العالم القديم<&sol;h2>&NewLine;&NewLine;&NewLine;&NewLine;<h3 class&equals;"wp-block-heading">قوانين مجتمع مصر القديمة ومحاكمة ماعت<&sol;h3>&NewLine;&NewLine;&NewLine;&NewLine;<p>تشير المخطوطات لدى قدماء المصريين على مدى أهمية النظام والقواعد الاجتماعية والقيم الأخلاقية العليا&period; ابتداء من قوى الطبيعة وحتى الشعائر التي على البشر أن يقيموها من أجل الآلهة&period; وإن أراد الملك حقاً أن يحافظ على التوازن، يكمن جوهر عمله أن يسعى ليعمل الناس بمقتضاها وأن يجعلهم يحترمونها&period; وتتضمن قوانين ماعت التي يعود تاريخها لحوالي 2500 قبل الميلاد على 42 قانوناً أشبه بالوصايا&period; يحاكم المتوفى بتلك الوصايا في محكمة العالم الآخر عما اقترفه من أعمال في حياته السابقة&period; القوانين تشير إلى الضوابط الأخلاقية واحترام الغير والرشوة والسرقة&period; وتعتبر نموذجاً لمحكمة مدنية لتحقيق الانضباط والعدل في المجتمع&period; &lbrack;8&rsqb;<&sol;p>&NewLine;&NewLine;&NewLine;&NewLine;<h3 class&equals;"wp-block-heading">قانون أور نمو أقدم القوانين في بلاد الرافدين<&sol;h3>&NewLine;&NewLine;&NewLine;&NewLine;<p>كان الملك السومري أور نمو مؤسس أول شريعة قانونية في التاريخ التي سبقت شريعة الملك البابلي حمورابي &lpar;2050-2100 ق&period;م&rpar;&period;<&sol;p>&NewLine;&NewLine;&NewLine;&NewLine;<p>لقد أدرك أور قوة المعتقدات الدينية في التأثير على السلوك الشخصي ولذا قدم قوانينه على أنها واردة من الآلهة&period; وقد تضمنت 57 قانوناً كتبت على ألواح من الطين، وتم اكتشاف العديد منها&period; وتمكن العلماء من إعادة صياغة وترجمة هذه القوانين، وكانت بدايتها بإقامة العدل والقضاء على الفساد&period; كما تضمنت أيضاً المسائل الاجتماعية والجنائية، كالطلاق والقتل والاغتصاب وفرض عليها العقوبات والغرامات بحسب كل جرم تم اقترافه&period; &lbrack;9&rsqb;<&sol;p>&NewLine;&NewLine;&NewLine;&NewLine;<p>المصادر&colon; <&sol;p>&NewLine;&NewLine;&NewLine;&NewLine;<p><a href&equals;"https&colon;&sol;&sol;www&period;jstor&period;org&sol;stable&sol;3632557" target&equals;"&lowbar;blank" rel&equals;"noreferrer noopener">1&period; Raymond&comma; Westbrook&period; Social Justice and Creative Jurisprudence in late Bronze Age Syria&period; 2001&period;<&sol;a><&sol;p>&NewLine;&NewLine;&NewLine;&NewLine;<p><a href&equals;"https&colon;&sol;&sol;www&period;waterstones&period;com&sol;book&sol;mari-and-karana-two-old-babylonian-cities&sol;stephanie-dalley&sol;9781931956024">2&period; Stephanie&comma; Dally&period; Mari and Karana- two old babylonian cities&period; 2002&period;<&sol;a><&sol;p>&NewLine;&NewLine;&NewLine;&NewLine;<p><a href&equals;"https&colon;&sol;&sol;www&period;ajaonline&period;org&sol;toc&sol;1101">3&period; Akkermans &lpar;Peter&rpar;&comma; and other&period; Investigating the Early Pottery Neolithic of Northern Syria &colon; New evidence from Tell Sabi Abyad&period; s&period;l&period;&nbsp&semi;&colon; American Jornal of Archaeology&comma; 2006&period;<&sol;a><&sol;p>&NewLine;&NewLine;&NewLine;&NewLine;<p><a href&equals;"https&colon;&sol;&sol;islamarchive&period;cc&sol;index&period;php&quest;p&equals;bib&lowbar;lib&amp&semi;id&equals;6942502">4&period; كونه &lpar;هارتموت&rpar;&period; الأختام الأسطوانية قي سورية بين 3300-330 ق&period;م&period; &lbrack;المترجمون&rsqb; قاسم طوير علي أبو عساف&period; برلين&nbsp&semi;&colon; جامعة توبنغن&comma; معهد اللغات الشرقية القديمة&period;<&sol;a><&sol;p>&NewLine;&NewLine;&NewLine;&NewLine;<p><a href&equals;"https&colon;&sol;&sol;www&period;neelwafurat&period;com&sol;itempage&period;aspx&quest;id&equals;lbb5682-5587&amp&semi;search&equals;books">5&period; الفاروقي&lpar;حارث&rpar;&period; المعجم القانوني&period; بيروت&nbsp&semi;&colon; مكتبة لبنان، 1982&period;<&sol;a><&sol;p>&NewLine;&NewLine;&NewLine;&NewLine;<p><a href&equals;"https&colon;&sol;&sol;www&period;academia&period;edu&sol;2235577&sol;The&lowbar;Structure&lowbar;of&lowbar;Violence&lowbar;in&lowbar;the&lowbar;Kingdom&lowbar;of&lowbar;Mari" target&equals;"&lowbar;blank" rel&equals;"noreferrer noopener">6&period; Bonneterre&comma; &lpar;Daniel&rpar;&period; The struct<&sol;a><a href&equals;"https&colon;&sol;&sol;www&period;academia&period;edu&sol;2235577&sol;The&lowbar;Structure&lowbar;of&lowbar;Violence&lowbar;in&lowbar;the&lowbar;Kingdom&lowbar;of&lowbar;Mari">u<&sol;a><a href&equals;"https&colon;&sol;&sol;www&period;academia&period;edu&sol;2235577&sol;The&lowbar;Structure&lowbar;of&lowbar;Violence&lowbar;in&lowbar;the&lowbar;Kingdom&lowbar;of&lowbar;Mari" target&equals;"&lowbar;blank" rel&equals;"noreferrer noopener">re of violence in the kingdom of Mari&period; 1995&period; p&period; 15&period;<&sol;a><&sol;p>&NewLine;&NewLine;&NewLine;&NewLine;<p><a href&equals;"https&colon;&sol;&sol;tasi&period;vipbookssearch&period;radio&period;fm&sol;&percnt;D9&percnt;85&percnt;D9&percnt;88&percnt;D8&percnt;B3&percnt;D9&percnt;88&percnt;D8&percnt;B9&percnt;D8&percnt;A9-&percnt;D8&percnt;AA&percnt;D8&percnt;A7&percnt;D8&percnt;B1&percnt;D9&percnt;8A&percnt;D8&percnt;AE-&percnt;D8&percnt;A7&percnt;D9&percnt;84&percnt;D8&percnt;A7&percnt;D8&percnt;AF&percnt;D9&percnt;8A&percnt;D8&percnt;A7&percnt;D9&percnt;86-&percnt;D9&percnt;81&percnt;D8&percnt;B1&percnt;D8&percnt;A7&percnt;D8&percnt;B3-&percnt;D8&percnt;A7&percnt;D9&percnt;84&percnt;D8&percnt;B3&percnt;D9&percnt;88&percnt;D8&percnt;A7&percnt;D8&percnt;AD&period;html" target&equals;"&lowbar;blank" rel&equals;"noreferrer noopener">7&period; السواح &lpar;فراس&rpar;&period; موسوعة تاريخ الاديان&period; &period;&nbsp&semi;&colon; دار علاء الدين للنشر والتوزيع، 2004&period;<&sol;a><&sol;p>&NewLine;&NewLine;&NewLine;&NewLine;<p><a href&equals;"https&colon;&sol;&sol;www&period;worldhistory&period;org&sol;Egyptian&lowbar;Religion&sol;">8&period; Mark&comma; Joshua J&period; https&colon;&sol;&sol;www&period;worldhistory&period;org&sol;Egyptian&lowbar;Religion&sol;&period; World History Encyclopedia&period; &lbrack;Online&rsqb; January 20&comma; 2016&period;<&sol;a><&sol;p>&NewLine;&NewLine;&NewLine;&NewLine;<p><a href&equals;"https&colon;&sol;&sol;www&period;worldhistory&period;org&sol;Ur-Nammu&sol;">9&period; —&period; https&colon;&sol;&sol;www&period;worldhistory&period;org&sol;Ur-Nammu&sol;&period; World History Encyclopedia&period; &lbrack;Online&rsqb; June 16&comma; 2014&period;<&sol;a><&sol;p>&NewLine;&NewLine;&NewLine;&NewLine;<div class&equals;"wp-block-wp-dark-mode-block-dark-mode-switch"><div class&equals;"wp-dark-mode-switcher wp-dark-mode-ignore style-1"><label class&equals;"wp-dark-mode-ignore" for&equals;"wp-dark-mode-switch"><div class&equals;"wp-dark-mode-ignore modes"><img class&equals;"wp-dark-mode-ignore light" src&equals;"https&colon;&sol;&sol;elakademiapost&period;com&sol;wp-content&sol;plugins&sol;wp-dark-mode&sol;assets&sol;images&sol;btn-1&sol;light&period;png" &sol;><img class&equals;"wp-dark-mode-ignore dark" src&equals;"https&colon;&sol;&sol;elakademiapost&period;com&sol;wp-content&sol;plugins&sol;wp-dark-mode&sol;assets&sol;images&sol;btn-1&sol;dark&period;png" alt&equals;"Dark" &sol;><&sol;div><&sol;label><&sol;div><&sol;div>&NewLine;<div class&equals;"uwp&lowbar;widgets uwp&lowbar;widget&lowbar;author&lowbar;box bsui sdel-9a8e25eb" ><div class&equals;"d-block text-center text-md-start d-md-flex p-3 bg-light ">&NewLine;&Tab;&Tab;&Tab;&Tab;<a href&equals;"https&colon;&sol;&sol;elakademiapost&period;com&sol;profile&sol;ali&lowbar;maarouf&sol;"><img src&equals;"https&colon;&sol;&sol;elakademiapost&period;com&sol;wp-content&sol;uploads&sol;2022&sol;07&sol;IMG-20220128-WA0072&lowbar;uwp&lowbar;avatar&lowbar;thumb&period;jpg" class&equals;"rounded-circle shadow border border-white border-width-4 me-3" width&equals;"60" height&equals;"60" alt&equals;"Ali Maarouf"><&sol;a>&NewLine;&Tab;&Tab;&Tab;&Tab;<div class&equals;"media-body">&NewLine;&Tab;&Tab;&Tab;&Tab;&Tab;<h5 class&equals;"mt-0">Author&colon; <a href&equals;"https&colon;&sol;&sol;elakademiapost&period;com&sol;profile&sol;ali&lowbar;maarouf&sol;">Ali Maarouf<&sol;a><&sol;h5>&NewLine;&Tab;&Tab;&Tab;&Tab;&Tab;&NewLine;&Tab;&Tab;&Tab;&Tab;&Tab;<p><&sol;p>&NewLine;&Tab;&Tab;&Tab;&Tab;<&sol;div>&NewLine;&Tab;&Tab;&Tab;<&sol;div><&sol;div><&sol;div><div style&equals;'text-align&colon;center' class&equals;'yasr-auto-insert-visitor'><&excl;--Yasr Visitor Votes Shortcode--><div id&equals;'yasr&lowbar;visitor&lowbar;votes&lowbar;6879f5b68563b' class&equals;'yasr-visitor-votes'><div class&equals;"yasr-custom-text-vv-before yasr-custom-text-vv-before-52258">اضغط هنا لتقييم التقرير<&sol;div><div id&equals;'yasr-vv-second-row-container-6879f5b68563b' &NewLine; class&equals;'yasr-vv-second-row-container'><div id&equals;'yasr-visitor-votes-rater-6879f5b68563b' &NewLine; class&equals;'yasr-rater-stars-vv' &NewLine; data-rater-postid&equals;'52258' &NewLine; data-rating&equals;'0' &NewLine; data-rater-starsize&equals;'32' &NewLine; data-rater-readonly&equals;'false' &NewLine; data-rater-nonce&equals;'79bfbbed13' &NewLine; data-issingular&equals;'true' &NewLine; ><&sol;div><div class&equals;"yasr-vv-stats-text-container" id&equals;"yasr-vv-stats-text-container-6879f5b68563b"><svg xmlns&equals;"https&colon;&sol;&sol;www&period;w3&period;org&sol;2000&sol;svg" width&equals;"20" height&equals;"20" &NewLine; class&equals;"yasr-dashicons-visitor-stats" &NewLine; data-postid&equals;"52258" &NewLine; id&equals;"yasr-stats-dashicon-6879f5b68563b"> &NewLine; <path d&equals;"M18 18v-16h-4v16h4zM12 18v-11h-4v11h4zM6 18v-8h-4v8h4z"><&sol;path> &NewLine; <&sol;svg><span id&equals;"yasr-vv-text-container-6879f5b68563b" class&equals;"yasr-vv-text-container">&lbrack;Average&colon; <span id&equals;"yasr-vv-average-container-6879f5b68563b">0<&sol;span>&rsqb;<&sol;span><&sol;div><div id&equals;'yasr-vv-loader-6879f5b68563b' class&equals;'yasr-vv-container-loader'><&sol;div><&sol;div><div id&equals;'yasr-vv-bottom-container-6879f5b68563b' class&equals;'yasr-vv-bottom-container'><&sol;div><&sol;div><&excl;--End Yasr Visitor Votes Shortcode--><&sol;div>

Related Post
Ali Maarouf

Share
Published by
Ali Maarouf

Recent Posts

هل “جي بي تي-5” كارثة؟: أم مجرد بداية صعبة لثورة الذكاء الاصطناعي التي تعثرت؟

بعد شهور من الترقب والحماس، أطلقت شركة "أوبن إيه آي" (OpenAI) نموذجها اللغوي الأحدث "جي…

14 ساعة ago

“علم الجوع”: العلم وراء المجاعة ورحلة الجسد القاتلة من الجوع إلى الانهيار التام

في عالمٍ تتباين فيه الأقدار حدّ التناقض، حيث تُزيَّن موائد البعض بأشهى الأطعمة وتُلتقط صورها…

يومين ago

“الجينوم الاصطناعي”: هل يكتب العلماء دستور الحياة من جديد؟

"تصميم الحياة " ثورة في عالم البيولوجيا التخليقية في خطوة جريئة وغير مسبوقة، أعلن تحالف…

3 أيام ago

“قرد داروين”.. قفزة صينية نحو عصر جديد من الحوسبة تحاكي الدماغ البشري

لطالما كان حلم محاكاة العقل البشري، هذا الأعجوبة البيولوجية المعقدة، هدفًا أسمى للعلماء والمهندسين. فمنذ…

4 أيام ago

لاري ريتشاردسون.. قصة القط الذي فضح هشاشة التقييم العلمي وأخلاقيات النشر الأكاديمي!

في عالم البحث العلمي، حيث تُبنى المسيرة المهنية للعلماء على أساس الأصالة والدقة العلمية والاعتراف…

4 أيام ago

حقنة بمليوني دولار: لماذا يعجز العلم عن تحقيق المساواة في علاج الأمراض النادرة؟

حكاية حقنة الأمل واليأس لم تكن حكاية على، الطفل المصاب بضمور العضلات الشوكي، والذي تبرع…

5 أيام ago